بانه؛ شهری تشنه در دل منابع آبی
بانه امروز تشنه است؛ اما این تشنگی نه فقط نیاز به آب، بلکه نیاز به آینده‌نگری، مدیریت صحیح و اقدام فوری را فریاد می‌زند. اگر امروز برای بانه و شهرهای مشابه چاره‌اندیشی نشود، فردا با بحران‌هایی بزرگ‌تر و هزینه‌هایی سنگین‌تر مواجه خواهیم شد.
فردین کمانگر روزنامه‌نگار :شهر بانه در روزهای آغازین آذرماه با بحرانی روبه‌روست که زندگی روزمره شهروندان را مختل کرده و آرامش عمومی را تحت‌تأثیر قرار داده است. این روزها مردم بانه تنها یک تا دو ساعت در شبانه‌روز به آب شرب دسترسی دارند و وضعیت آب‌رسانی در این شهر به مرز هشدار رسیده است. بحران کم‌آبی در بانه، اگرچه امروز نمود یافته، اما ریشه آن به سال‌ها پیش بازمی‌گردد؛ زمانی که کارشناسان و متخصصان حوزه آب نسبت به سوءمدیریت منابع آبی و آینده‌ای بحرانی هشدار داده بودند.سال‌هاست که متخصصان اعلام می‌کنند کشور به‌تدریج وارد دوره‌ای می‌شود که مدیریت منابع آب در آن اهمیت حیاتی دارد. خشکسالی‌های متوالی، کاهش بارش‌ها، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و نبود برنامه‌ریزی اصولی موجب شده تا بسیاری از شهرها و روستاهای کشور با چالش‌های جدی روبه‌رو شوند. در چند سال گذشته شاهد خالی‌شدن بسیاری از روستاهای مرکزی کشور به‌دلیل بی‌آبی بوده‌ایم؛ اما اکنون این بحران به استان کردستان رسیده است؛ استانی که خود یکی از سرچشمه‌های پنج حوزه آبریز مهم کشور محسوب می‌شود.
بانه، شهری مرزی با موقعیت مهم اقتصادی و اجتماعی، امروز در آستانه یک بحران تمام‌عیار قرار گرفته است. در سه سال گذشته، رستم‌پور، فرماندار وقت بانه، بارها درباره احتمال بروز چنین وضعیتی هشدار داده بود، اما متأسفانه این هشدارها جدی گرفته نشد و اقدام عملی مؤثری در راستای رفع مشکل صورت نگرفت. هرچند وعده انتقال آب به این شهر در سال‌های اخیر بارها مطرح شده، اما اکنون نیز با وجود پیگیری‌ها و قرار گرفتن این پروژه در فهرست اولویت‌های استان، اجرای آن تا نیمه دوم آذر محقق نخواهد شد. به این ترتیب، شهروندان بانه ناچارند دست‌کم ۱۰ روز دیگر شرایط دشوار فعلی را تحمل کنند، به امید آنکه پس از این مدت گشایشی حاصل شود.
در همین راستا و بر اساس اطلاعیه‌های شرکت آبفای استان کردستان، تانکرهای آب شرب در سطح مدارس و نقاط مختلف شهر مستقر شده‌اند تا نیازهای اولیه مردم را تأمین کنند؛ اقدامی اضطراری که به‌خوبی عمق بحران را نشان می‌دهد. ادامه یافتن این وضعیت بدون تردید می‌تواند آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی فراوانی به همراه داشته باشد؛ از ایجاد نارضایتی عمومی گرفته تا تهدید سلامت شهروندان و اختلال در فعالیت‌های شهری.
در چنین شرایطی، پیشنهاد می‌شود مدیریت بحران استان، استانداری کردستان و نیز پدافند غیرعامل با تمام ظرفیت خود برای رفع این چالش وارد عمل شوند. مشارکت همه‌جانبه دستگاه‌های اجرایی می‌تواند از گسترش بحران جلوگیری کند. استاندار کردستان نیز تأکید کرده است که پروژه انتقال آب باید در موعد مقرر به بهره‌برداری برسد تا بانه، به‌عنوان یکی از شهرهای مهم و راهبردی مرزی، از این وضعیت رهایی یابد.
با این حال، حل ریشه‌ای مشکل نیازمند برنامه‌ریزی فراتر از اقدامات مقطعی است. دولت دکتر پزشکیان باید نگاه ویژه‌تری به حوزه آب در استان کردستان داشته باشد و سهم این استان از منابع آبی کشور را افزایش دهد. واقعیت آن است که استانی که خود از سرچشمه‌های اصلی آب کشور به‌شمار می‌رود، نباید تشنه بماند. امروز بسیاری از زمین‌های کشاورزی در این استان باوجود ساخت سدهای متعدد همچنان به‌صورت دیم کشت می‌شوند؛ وضعیتی که نشان‌دهنده نبود مدیریت یکپارچه منابع آب است.
اکنون زمان آن رسیده که مدیریت منابع آبی در کشور مورد بازنگری جدی قرار گیرد. سیاست‌گذاری‌های فعلی در بسیاری از موارد پاسخگوی نیازهای امروز نیست و لازم است از الگوهای موفق کشورهای پیشرو در مدیریت آب بهره گرفته شود. برنامه‌های راهبردی، علمی و آینده‌نگر می‌تواند از وقوع بحران‌های مشابه در سایر مناطق جلوگیری کند و امنیت آبی کشور را تضمین کند.
بانه امروز تشنه است؛ اما این تشنگی نه فقط نیاز به آب، بلکه نیاز به آینده‌نگری، مدیریت صحیح و اقدام فوری را فریاد می‌زند. اگر امروز برای بانه و شهرهای مشابه چاره‌اندیشی نشود، فردا با بحران‌هایی بزرگ‌تر و هزینه‌هایی سنگین‌تر مواجه خواهیم شد.
