دکتر مهراب رجبی در مراسم گرامیداشت روز ملی تبریز:»تبریز جان ایران «
رضا قاسم پور : عصرسه‌شنبه ۱۴ مراد ۴۰۴ به همت بنیاد ایران‌شناسی شعبه البرز و کانون حامیان حقوق شهروندی البرز، مراسم گرامیداشت روز ملی تبریز و ۱۱۹ امین سال صدور فرمان مشروطیت در کرج با حضور علاقمندان برگزار گردید.
در این مراسم سه ساعته علاوه بر سخنرانان، سایر شرکت‌کنندگان نیز نظرات، سروده‌ها و دلنوشته‌های خود را پیرامون پیوست جلسه به اشتراک گذاشته و مورد تشویق حاضرین قرار گرفتند. پیرو تصمیمات مراسم روز ملی زنجان، مقرر گردید دبیرخانه بنیاد ایران‌شناسی شعبه البرز تشکیل و مقدمات نکوداشت روز ملی سایر اقوام و استان‌ها را با مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالین مرتبط فراهم نماید.
🔷ایران زندگی بخش جهان است
در ابتدا دکتر مهراب رجبی رئیس بنیاد ایران شناسی شعبه البرز ضمن گرامیداشت روز ملی تبریز افزود: ایران زندگی بخش جهان‌ست. دیشب در نمازم برای تحقق آرزوها و آمال ایران و ایرانیان دعا و سجده کردم. نباید با بی‌هنری ایران را تضعیف کنیم.
رجبی با اشاره به مختصات شهر تاریخی تبریز و نام محلات قدیمی تبریز افزود: تبریز شهر صلح و دارالسلام است. تساهل و تسامح تبریزیان آنقدر بالاست که منطقه‌ای بنام “ایچه‌ری ارمنستان” در تبریز داریم. محلات تاریخی مانند سرخاب، چرنداب، دوه‌چی‌لر، مارالان هر یک تاریخی با شکوه و مثال زدنی دارند. از طرفی تبریز شهر شمس تبریز و قبله‌گاه معنوی مولانای کبیر است. بنظرم البرز قلب، تهران مغز و تبریز جان ایران است. رجبی در لابه‌لای صحبت‌ها اشعار نغزی از مولوی و سایر شعرای قدیم و جدید در خصوص اوصاف تبریز و حوادث آن قرائت کرده و مورد تشویق حضار قرار گرفت.
🔷تبریز؛ بنیان مشروطه و آزادی‌خواهی
دکتر رامین سلطانی نویسنده و پژوهشگر تاریخ نیز با اشاره به مختصات شهرهای نامرئی و افسانه‌ای و آرمان‌شهرهای اتوپیایی افزود: افسانه‌سازی از وجوه تمایز تمدن‌ها بوده و افسانه‌سازی بعد از عبور از کالبد به دوره بلوغ صورت می‌گیرد. تبریز شهر افسانه‌ای نیست افسانه معطوف به دیوها و غولهاست. روایات مختلفی در خصوص قدمت و نام تبریز موجود است. حمدالله مستوفی ساخت تبریز را به سلوکیان و پارتیان نسبت می‌دهد. نام تبریز در گزارش مارکوپولو از پکن تا ونیز بارها تکرار شده است.
روایت دیگر انست که تبریز به دست زبیده همسر هارون الرشید ساخته شده است.
مترجم سفرنامه رالینسون می‌افزاید: مبنای سفرنامه هنری رالینسون شناسایی مرکز آذربایجان بود. تبریز در مرکز حاشیه تمدنی اران،گرجستان، ارمنستان کردستان و اذربایجان آن زمان بود. افسانه شهر تبریز خود تبریز است. در طول تاریخ تبریز بر اثر حوادث طبیعی چون زلزله و غیرطبیعی چون جنگها بارها با خاک یکسان شد ولی همت و غیرت تبریزیان و روح اساطیری مردمانش باعث رستخیز سیمرغ تبریز از بستر خاکسترهای زمانه گردید. سلطانی با اشاره به اقدامات ماندگار خواجه رشیدالدین در تبریز افزود: گفتمان تبریز هنوز هم متأثر از خواجه رشید است.
با توجه به ژئوپلتیک تبریز و قرار گرفتن بر شاهراه اروپا، نوسازی در ایران از آذربایجان شروع شد. نخستین بارقه‌های تمدن غرب وارد تبریز می‌شد و صد البته بنیان مشروطه و مشروطه خواهی تبریز است. تبریز تاوان سختی برای آرمان‌های مشروطه داد.
🔷شهریار؛ شاعری در اشل جهانی
در ادامه رضا قاسم‌پور نیز با اشاره به استاد شهریار به مثابه شناسنامه فرهنگی آذربایجان افزود: آفرینش‌های ادبی ترکی و فارسی شهریار، چون دو بال پرواز برای عروج از فرش به عرش استاد شهریار است. شهریار علاوه بر آفرینش‌های ادبی در زبان شیرین فارسی، به واسطه سرایش دو شاهکار در ادبیات ترکی؛ حیدربابایه سلام(معطوف به عامه مردم) و منظومه سهندیه(معطوف به خواص) جاودانه شده و در کنار شعرایی چون حافظ، سعدی، خیام مولوی، فردوسی و نظامی قابلیت جهانی شدن و جاودانگی دارد. قاسم‌پور در پایان با خوانش و توضیح بندهایی از حیدربابایه سلام و منظومه سهندیه به ظرافت‌ها و مختصات انحصاری این‌دو شاهکار ادبی پرداخت.
🔷صدای آزادی‌خواهی خونین است
در ادامه ناهید ختایی تبریزی روزنامه‌نگار پیشکسوت البرزی با اشاره به اینکه “صدای آزادی‌خواهی خونین است” افزود: اعلام روز ملی تبریز کاری گروهی و البته بیشتر معطوف به امید جهانشاهی‌ست. رشدیه‌ها، حسن تقی‌زاده‌ها، طالبوف‌ها از ریشه‌های مشروطیت و ستارخان و باقرخان پرچمداران بی‌چون و چرای آزادی‌خواهی هستند. در روز عاشورا ثقه الاسلام و علی مسیو و هفت نفر دیگر همزمان با عزاداری مردم تبریز بر سر آزادی‌خواهی اعدام شدند.
ما امروز جمع شدیم تا ۱۱۹ امین سال صدور فرمان مشروطیت و روز ملی تبریز را به سهم خود گرامی بداریم. ختایی در پایان به جاذبه‌های شهری تبریز اشاره کرده افزود: باید برای کرج نیز مانند شهرهای تاریخی برندسازی نمائیم. در ادامه استاد شاه‌محمدی (البرزپژوه) و خانم روشنک حشمدار (شاعر و داستان‌سرا) نیز مطالب خود را به اشتراک گذاشتند.
🔷در پایان مخاطبان را با شعر زیبای “تبریز من” اثر دکتر جوادی زاویه(معلم شاعر البرزی) تنها می‌گذاریم.
در معبد تبریز تو ماغرق دعاییم
سیمرغ سهندیم وبه دنبال خداییم
بی سعی سحر دست به خورشید نبردیم
در مروه دستان تو مهتاب گداییم
آیینه ی اسرار زتمثال تو زیباست
در کعبه افکار تو ما آبله پاییم
در چشم زمستان تو من هیزم خشکم
افسوس زآغوش بهار تو جداییم
ای سینه ی خرداد تو اسطوره ی مستی
بی اذن تو بر چشمه ی جان لب نگشاییم
وامانده ی عجزیم در آیینه ی تحقیق
گر لب نگشایی همه مهمان فناییم
در ساز غزل مستی تاک عربده می زد
از دیدن ما چشم ببندید صداییم
کو غیرت عشاق که سر بر تو فشاند
لبریز چو تبریز ز انفاس خداییم
تبریز چو خونیست به رگهای بهاران
در مکتب تبریز چه !!! تبریز نواییم
