قسمت چهارم : وظایف مدیران درتوسعه اخلاق حرفه ای سازمانی
• ارزشیابی عملکرد‌های اخلاقی کارکنان.
• اخلاقی کردن هدف‌های سازمان.
• اشاعه ارزش‌ها و مسائل اخلاقی در سازمان.
• اخلاق‌ورزی در زندگی شخصی.
• اهمیت دادن به اخلاق حرفه‌ای در شغل.
• برخورد عقلانی و روش مند در مواجهه با مشکلات اخلاقی پیش‌آمده در سازمان و اقدام برای برطرف کردن آن ها.
• عنایت خاص به آموزش اخلاق حرفه‌ای.
• تهیه و تدوین منشور اخلاقی مربوط به سازمان با مشارکت همه اعضا
عوامل پایه‌ای اخلاق حرفه‌ای
• خودمختاری حرفه‌ای اخلاق علمی
یک مدیر باید در حرفه خود مسائلی مانند صداقت، دقت، قابل اعتماد بودن، گشوده بودن به فضای انتقاد و ارزیابی، پرهیز از جزمیت، احترام به زیردستان و اطرافیان، توجه به حریم خصوصی و مسئله حفظ اسرار افراد را سرلوحه خویش قرار دهد.
• خودفهمی حرفه‌ای
افراد تنها با فهم از کار و فعالیت حرفه‌ای خود، فلسفه آن و نسبتش با زندگی مردم است که به درک اخلاقی از آن نائل می آیند و در نتیجه، در مناسبات خود با طبیعت و جهان پیرامون خود، نوعی احساس درونی از تعهد به آن ارزش‌ها پیدا می کنند.
• بی‌طرفی و عدم جانب‌داری
فردی که اخلاق حرفه‌ای را در زندگی شغلی ش به کار می گیرد، نباید جانب‌داری غیرعقلانی نسبت به منبعی که دارای صفات غیراخلاقی است نشان دهد.
عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه‌ای
• جنبه فردی
یعنی ویژگی ها و خصوصیات فردی، ارزش‌های مذهبی، ملاک‌های شخصی، عوامل خانوادگی، باورها و اعتقادات و شخصیت از جمله عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه‌ای از جنبه فردی هستند. مسلماً فردی که فاقد صلاحیت‌های اخلاقی شایسته از لحاظ فردی باشد، از معیار‌های اخلاق حرفه‌ای متناسبی نیز برخوردار نخواهد بود.
• جنبه سازمانی
عواملی مثل رهبری، مدیریت، ارتباط با همکاران، ارتباط با زیردستان و فرادستان، نظام تشویق و تنبیه، انتظارات همکاران، قوانین و مقررات و رویه‌ها، جو و فرهنگ سازمانی در این حیطه قرار می گیرند. بدیهی است که نا مطلوب بودن عوامل مزبور، عامل تهدیدکننده اخلاق حرفه‌ای خواهد بود و بالعکس.
• جنبه محیطی
عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و همچنین دیگر سازمان‌ها و عوامل رقابتی بین آنها، از جمله عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه‌ای است.
پیامد اخلاق در رفتار افراد و گروه ها
• موفقیت از اخلاق حرفه ای سرچشمه می گیرد.
• اخلاق حرفه ای از اعتماد آفرینی ایجاد می شود.
• اعتماد آفرینی از پیش بینی رفتار ایجاد می شود.
• پیش بینی رفتار از مستمر بودن و قانونمند بودن رفتار سرچشمه می گیرد.
• مستمر بودن و قانونمندی از مسئولیت ناشی می شود
• مسئولیت از قانون و باورهای فرد شکل می گیرد.
نتیجه‌گیری
رعایت اخلاق حرفه‌ای سازمانی ، امری ضروری است تا سازمان ها از یک سو جامعه را دچار تعارض نکند و از سوی دیگر، با اتخاذ تصمیمات منطقی و خردمندانه منافع بلندمدت خود را تضمین کند.
جامعه ما نیازمند آن است تا ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای مانند دلبستگی به کار، روحیه مشارکت و اعتماد، ایجاد تعامل با یکدیگر و… تعریف، و برای تحقق آن فرهنگ‌سازی شود. امروزه بسیاری از کشورها در جهان صنعتی به این بلوغ رسیده‌اند که بی اعتنایی به مسائل اخلاقی و فرار از مسئولیت‌ها و تعهدات اجتماعی، به از بین رفتن بنگاه می انجامد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌های موفق برای تدوین استراتژی اخلاقی احساس نیاز کرده، و به این باور رسیده‌اند که باید در بنگاه های اقتصادی یک فرهنگ مبتنی بر اخلاق رسوخ کند. از این‌رو، کوشیده‌اند به تحقیقات درباره اخلاق حرفه‌ای جایگاه ویژه‌ای بدهند.
