دیپلماسی زیر سایه بی‌اعتمادی
در حالی که آتش‌بس موقت میان ایران و اسرائیل برقرار شده، سرنوشت صلح پایدار همچنان در ابهام است.
به نظر می‌رسد این آتش‌بس حاصل سفرهای دیپلماتیک عراقچی بوده، اما ادامه آن بدون احیای روند مذاکرات دشوار به نظر می‌رسد
بسیاری از تحلیلگران معتقدند عبور از این مرحله‌ی ناپایدار، نیازمند بازگشت به میز مذاکره و دستیابی به توافقی جامع با آمریکاست. اما این بار، ایران می‌گوید بدون تضمین امنیتی و اعتمادسازی، راهی به سمت مذاکره باز نخواهد شد.
عباس عراقچی، وزیرخارجه ایران در مصاحبه‌ای گفت: برای تصمیم‌گیری درباره ازسرگیری مذاکرات، ابتدا باید اطمینان حاصل کنیم که واشنگتن بار دیگر از مذاکرات برای حمله نظامی سوءاستفاده نخواهد کرد. او تصریح کرد که درهای دیپلماسی همچنان باز است، اما این مسیر نیازمند ضمانت‌های روشن است.
این موضع در واکنش به شروع حملات نظامی اخیر اسرائیل و آمریکا علیه ایران در آستانه دور ششم مذاکرات غیرمستقیم، مطرح شده است. حملاتی که فضای اعتماد دیپلماتیک را به‌شدت تضعیف کرد.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در نشست خبری اخیر خود با اشاره به موضع وزارت امور خارجه گفت: «طبق گفته وزیر خارجه، هیچ تاریخی برای مذاکره تعیین نشده و محتمل است که این تاریخ، نزدیک هم نباشد.» او همچنین تأکید کرد که بازگشت به مذاکرات، در گرو بررسی دقیق شرایط و منافع ملی است.
در همین حال، مجید تخت روانچی، معاون وزیر امور خارجه، در گفت‌وگویی تصریح کرد: اگر آمریکا واقعاً خواهان ازسرگیری گفت‌وگوهاست، باید موضع شفافی در رد حملات متجاوزانه علیه ایران اتخاذ کند.» به گفته او، حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم با اهداف صلح‌آمیز قطعی است و مذاکره نباید بهانه‌ای برای تهدید یا حمله باشد.
موضع مشترک مقامات ایرانی این است که قبل از بازگشت به میز مذاکره، باید اعتماد از دست‌رفته احیا شود. حملات نظامی در بحبوحه تلاش‌های دیپلماتیک، نشان داد که بدون تضمین، مسیر گفت‌وگو قابل اتکا نیست.
ایران خواستار آن است که ابتدا آمریکا با اتخاذ مواضع روشن، زمینه اعتمادسازی را فراهم کنند. در غیر این صورت، هیچ مذاکره‌ای مؤثر نخواهد بود.
از مسئله رفع تحریم‌ها، همچنان اولویت نخست ایران در هر مذاکره‌ای خواهد بود. تهران معتقد است که آمریکا باید پیش از هر چیز، تکلیف خود را درباره تحریم‌های یک‌جانبه و سیاست فشار حداکثری روشن کند.
در شرایط فعلی، هرگونه گفت‌وگو با واشنگتن باید گام‌به‌گام، شفاف و مبتنی بر تضمین‌های واقعی باشد. ایران می‌گوید بدون آن، تجربه‌های گذشته تکرار خواهد شد؛ با هزینه‌هایی سنگین‌تر.
