
کارشناسان میراثفرهنگی از گردشگری با علائق ویژه اطلاعی ندارند
یکی از فعالان گردشگری هنری معتقد است: باید برای گردشگری هنری تقاضا ایجاد کرد. گردشگری اول باعث شناخت میشود. این شناخت تقاضا ایجاد میکند و این تقاضا به ایجاد انگیزه و همچنین توسعهی اقتصادی میانجامد. هر قدر تنوع محصولات گردشگری بیشتر باشد مخاطبان داخلی و خارجی ما هم بیشتر خواهد بود.
صنعت «گردشگری» و «هنر معاصر» از بسیاری جهات میتوانند برای هم ارزشآفرینی کنند. هنر معاصر قابلیت برقراری ارتباط با طیف گستردهای از مردم را دارد، بویژه زمانی که یک اثر هنر معاصر در قالب یک طرح گرافیتی بر دیوارهای یک شهر ظاهر میشود و یا به صورت یک پرفورمنس آرت در مقابل رهگذران به اجرا درمیآید. هنر معاصر راه ارتباط با تودهی مردمی را بلد است که شاید هرگز راهشان را به سمت موزههای هنری کج نکنند؛ اما مسلما برای دیدن یک اثر هنری که با بازیهای نور بر روی یک بنای تاریخی خلق شده برای لحظهای به تامل میایستند و این همان نیرویی است که هنر معاصر، در مقایسه با تمامی سبکهای گذشته و همعصر خود، به میزان زیادی از آن برخوردار است. هنر معاصر میتواند ارتباط نزدیک خود با مخاطب را به یک مشارکت فعال ارتقا دهد.
ریحانه جمالی هنجی (مدرس و پژوهشگر گردشگری) است که در سابقهی کاری خود فعالیتهایی در زمینهی توسعهی گردشگری هنری انجام داده است. او با بیان اینکه باید ارادهی توسعهی گردشگری و هنر در کشور وجود داشته باشد، تاکید کرد که دولت باید بدنبال ایجاد اتفاقات جدیدی در گردشگری باشد و سبد گردشگری کشور را متنوع کند.
به گمان جمالی، وقتی هنوز اخبار هنرهای معاصر جایگاهی در شبکههای صداوسیما ندارد، صحبت از توسعهی گردشگری هنرهای معاصر بیهوده است.
به نظر وی: آن سرزمینی که میخواهد بحث گردشگری هنرهای معاصرش را رشد بدهد خیلی مهم است که کل کشور و نظام تصمیمگیر این را بخواهد.
در حال حاضر نصف هنرها را ندیده میگیریم. باید دید با چه معیاری این را میسنجیم. اگر کمّی نگاه کنیم بله تا حدودی ما امکاناتی داریم، اما با معیارهای جهانی و بررسی اینکه کل دنیا در بحث گردشگری هنرهای معاصر چه میکند میبینیم که ما خیلی عقبیم.
در مورد موزهها هم همینطور. الان موزههای دنیا به مرحلهی پست مدرنیسم رسیدهاند اما ما هنوز در مرحلهی کلاسیک هستیم. البته تعدادی موزههای هنری داریم که جاذب گردشگر هستند. اما واقعیت این است که با توجه به محدودیتهایی که وجود دارد، از نظر هنر معاصر حرف چندانی برای گفتن نداریم..
در پایان وی برای توسعهی گردشگری هنری در ایران گفت :اول اینکه ارزش هنر و چرایی و اهمیت آن را در جامعه نشان بدهیم. برای تحقق این امر همه باید با هم کار کنند. دولت، مردم، بخش گردشگری و دستاندکاران هنر باید همهدف شوند. در حال حاضر بعضی هنرها هستند که مجوز نمیگیرند. مثلا زمانی ما نقش حرکات آیینی را در گردشگری مورد توجه قرار دادهایم و یک گروه حرکات موزون با دشواریهای بسیار توانستند یک مجوز از وزارت ارشاد بگیرند. اگر همهی ذینفعان دست به دست هم بدهند و بخواهند که از گردشگری هنری کسب درآمد کنند ممکن است این پیوند اتفاق بیفتد. اما راستش را بخواهید این خیلی دیدگاه آرمانی است.
قسمتی از مصاحبه ریحانه جمالی هنجی (مدرس و پژوهشگر گردشگری) با ایلنا